Het project Heren van Holland is een onderzoek naar de eigenaars van 18de-eeuwse heerlijke titels. Het project richt zich op het verzamelen en beschikbaar stellen van gegevens over heerlijkheden en de eigenaars van heerlijke titels, met als doel een bijdrage te leveren aan historisch onderzoek.

Wat zijn heerlijkheden?

Heerlijkheden kunnen gezien worden als een soort voorlopers van de huidige gemeenten. Het waren zelfstandige gebieden met eigen lokale wetten, bestuurders en rechtspraak. Deze manier van besturen ontstond in de Middeleeuwen. Pas in de 19de eeuw werden de heerlijke rechten opgeheven (1848).

kaart van heerlijkheden rond Leiden
Heerlijkheden tussen Leiden en Den Haag, situatie omstreeks 1795. Te zien zijn hoge heerlijkheden (Wassenaer, Zuidwijk, Voorschoten, Oegstgeest) en ambachtsheerlijkheden (Voorburg, Zoetermeer, Leiderdorp, Zegwaard, Zoeterwoude).

Wat zijn heren en vrouwen?

Een heerlijkheid werd bestuurd door een eigenaar, een heer of een vrouwe. Binnen de heerlijkheid had deze persoon allerlei juridische, bestuurlijke en economische voorrechten. Zo mocht de heer een schout (een soort politiecommissaris) aanstellen, keuren (wetten) uitvaardigen en genoot hij inkomsten uit het windrecht, het marktrecht of het visrecht.
Meer informatie over heren, heerlijkheden, het leenstelsel en heerlijke rechten vind je op de pagina ‘Heren, heerlijkheden en heerlijke rechten‘.